Viêm Âm Đạo Gì? Nguyên Nhân Và Dấu Hiệu Nhận Biết
Viêm âm đạo là một trong những vấn đề phụ khoa phổ biến nhất ở phụ nữ, gây nên nhiều phiền toái trong sinh hoạt, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản và chất lượng cuộc sống. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như viêm cổ tử cung, viêm vùng chậu, thậm chí vô sinh. Vậy viêm âm đạo là gì? Nguyên nhân do đâu, dấu hiệu ra sao và cách chăm sóc như thế nào cho đúng? Cùng Ladycare tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.
Viêm âm đạo là gì?
Viêm âm đạo là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại âm đạo – cơ quan thuộc hệ sinh dục nữ. Khi bị viêm, lớp niêm mạc trong âm đạo bị tổn thương do sự tấn công của các tác nhân như vi khuẩn, nấm, trùng roi hoặc hóa chất gây kích ứng. Tình trạng này thường gây ra các biểu hiện như khí hư bất thường, ngứa ngáy, đau rát, thậm chí ảnh hưởng đến đời sống tình dục và khả năng sinh sản nếu không điều trị kịp thời.
Viêm âm đạo có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào nhưng thường gặp nhất ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là phụ nữ mang thai, người có quan hệ tình dục không an toàn hoặc vệ sinh cá nhân chưa đúng cách.
Nguyên nhân bị viêm âm đạo
Viêm âm đạo có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến và điển hình nhất:
1. Nhiễm nấm Candida albicans
Candida là loại nấm tồn tại sẵn trong môi trường âm đạo với số lượng nhỏ và không gây hại. Tuy nhiên, khi môi trường âm đạo bị mất cân bằng (do dùng kháng sinh, thay đổi nội tiết tố, vệ sinh kém), nấm Candida sẽ phát triển mạnh mẽ gây ra viêm nhiễm âm đạo với triệu chứng ngứa rát, khí hư trắng vón cục như bã đậu, vùng kín sưng đỏ.
2. Vi khuẩn gây viêm âm đạo (vi khuẩn kỵ khí)
Vi khuẩn như Gardnerella vaginalis có thể phát triển mạnh khi hệ vi sinh vùng kín bị mất cân bằng. Dạng viêm này thường khiến khí hư có mùi hôi tanh nặng, màu xám hoặc trắng đục, có thể mỏng và kéo dài sau quan hệ tình dục.
3. Nhiễm ký sinh trùng Trichomonas vaginalis
Trùng roi lây qua đường tình dục không an toàn, gây khí hư loãng có bọt, màu vàng hoặc xanh, kèm cảm giác nóng rát, đau khi đi tiểu và khi quan hệ.
4. Dị ứng hoặc kích ứng hóa chất
Các sản phẩm vệ sinh chứa hương liệu mạnh, chất tẩy rửa, nước xả vải hoặc bao cao su có chất diệt tinh trùng đều có thể gây kích ứng và dẫn đến viêm âm đạo nếu sử dụng lâu dài.
5. Rối loạn nội tiết tố
Phụ nữ mang thai, trong giai đoạn tiền mãn kinh hoặc sử dụng thuốc tránh thai kéo dài đều có nguy cơ rối loạn nội tiết tố, khiến âm đạo dễ bị khô, mất cân bằng pH và dễ viêm nhiễm.
6. Vệ sinh vùng kín sai cách
Việc thụt rửa sâu âm đạo, lau từ sau ra trước, sử dụng đồ lót ẩm ướt hoặc không thay thường xuyên đều tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây viêm.
Dấu hiệu nhận biết viêm âm đạo
Viêm âm đạo có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất mà Ladycare đã tìm hiểu và giải thích cụ dễ hiểu hơn:
1. Khí hư bất thường
Một trong những dấu hiệu dễ nhận biết nhất là tình trạng khí hư thay đổi. Khí hư lúc này không còn trong suốt như bình thường mà chuyển sang màu trắng đục, vàng, xanh hoặc nâu. Kết cấu khí hư cũng thay đổi, có thể đặc quánh, vón cục như bã đậu hoặc loãng có bọt. Mùi khí hư thường nồng, tanh, đôi khi có mùi chua hoặc mùi cá ươn khó chịu, gây cảm giác thiếu tự tin và bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày.
2. Ngứa và nóng rát vùng kín
Cảm giác ngứa ngáy và nóng rát tại vùng kín là biểu hiện phổ biến khác mà nhiều chị em gặp phải. Mức độ ngứa có thể từ âm ỉ đến dữ dội, nhất là vào ban đêm hoặc sau khi đi vệ sinh. Tình trạng ngứa kéo dài khiến vùng kín bị tổn thương do gãi nhiều, dễ dẫn đến viêm nhiễm lan rộng hơn.
3. Sưng đỏ âm hộ
Âm hộ sưng đỏ, đau khi chạm vào hoặc khi mặc đồ bó sát cũng là dấu hiệu viêm âm đạo không nên bỏ qua. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể cảm thấy đau khi đi tiểu, tiểu buốt hoặc tiểu rắt – điều này xảy ra khi viêm lan rộng tới niệu đạo, gây kích ứng đường tiết niệu.
4. Sưng đỏ vùng kín, tiểu buốt
Âm hộ sưng đỏ, đau khi chạm vào hoặc khi mặc đồ bó sát cũng là dấu hiệu viêm âm đạo không nên bỏ qua. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể cảm thấy đau khi đi tiểu, tiểu buốt hoặc tiểu rắt – điều này xảy ra khi viêm lan rộng tới niệu đạo, gây kích ứng đường tiết niệu.
5. Đau khi quan hệ
Ngoài ra, viêm âm đạo còn ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống tình dục. Phụ nữ bị viêm thường cảm thấy đau rát khi quan hệ, thậm chí có thể chảy máu nhẹ sau giao hợp. Điều này không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến tâm lý, sự tự tin và hạnh phúc cá nhân.
Những lưu ý khi bị viêm âm đạo
Việc chăm sóc và điều chỉnh thói quen sinh hoạt đúng cách trong giai đoạn bị viêm âm đạo đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị và ngăn ngừa bệnh tái phát. Dưới đây là những lưu ý mà chị em phụ nữ cần đặc biệt quan tâm:
1. Không tự ý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ
Nhiều người có thói quen mua thuốc đặt, thuốc uống hoặc dung dịch vệ sinh có tính sát khuẩn mạnh về tự sử dụng khi thấy các dấu hiệu viêm nhiễm. Tuy nhiên, điều này không những không mang lại hiệu quả mà còn có thể khiến tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn hoặc gây ra tình trạng kháng thuốc. Việc điều trị cần có sự thăm khám và chẩn đoán chính xác từ bác sĩ chuyên khoa để sử dụng đúng loại thuốc phù hợp với nguyên nhân gây viêm.
2. Giữ vùng kín luôn sạch sẽ và khô thoáng
Vùng kín là khu vực nhạy cảm và dễ bị vi khuẩn tấn công nếu không được vệ sinh đúng cách. Chị em nên vệ sinh vùng kín tối thiểu 1–2 lần/ngày bằng nước sạch hoặc dung dịch vệ sinh dịu nhẹ, tránh rửa sâu vào bên trong âm đạo vì có thể làm mất cân bằng pH và hệ vi sinh tự nhiên. Sau khi vệ sinh, cần lau khô nhẹ nhàng bằng khăn mềm, sạch để tránh tạo môi trường ẩm ướt – điều kiện lý tưởng cho nấm và vi khuẩn phát triển.
3. Hạn chế quan hệ tình dục
Quan hệ tình dục khi đang bị viêm âm đạo có thể làm tình trạng viêm nhiễm lan rộng, tổn thương niêm mạc âm đạo và gia tăng nguy cơ lây nhiễm chéo cho bạn tình. Do đó, tốt nhất nên kiêng quan hệ cho đến khi bệnh được điều trị dứt điểm. Trường hợp cần quan hệ, nên sử dụng bao cao su để đảm bảo an toàn.
4. Chọn đồ lót phù hợp và thay quần lót thường xuyên
Nên sử dụng quần lót được làm từ chất liệu cotton thoáng khí, thấm hút mồ hôi tốt. Tránh mặc đồ lót quá chật, chất liệu nilon vì sẽ khiến vùng kín bị bí, nóng, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi. Bên cạnh đó, cần thay quần lót mỗi ngày, giặt sạch và phơi dưới ánh nắng để đảm bảo vệ sinh.
5. Bổ sung chế độ dinh dưỡng
Một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng có thể hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn, giúp cơ thể kháng lại các tác nhân gây viêm. Ưu tiên bổ sung rau xanh, trái cây giàu vitamin C, sữa chua chứa probiotic và uống nhiều nước mỗi ngày. Đồng thời hạn chế đồ ăn cay nóng, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ và các chất kích thích như rượu, bia, cà phê.
6. Lựa chọn sản phẩm vệ sinh phù hợp
Việc sử dụng dung dịch vệ sinh hàng ngày là cần thiết, tuy nhiên chị em nên chọn sản phẩm có độ pH cân bằng, chiết xuất từ thiên nhiên và các chất như paraben để tránh gây kích ứng thêm cho vùng kín đang bị tổn thương.
Bọt vệ sinh phụ nữ Ladycare Extra Aloe Vera từ thương hiệu Ladycare là sản phẩm bọt vệ sinh vùng kín được nhiều chị em tin dùng. Với công thức chiết xuất từ Olive hoạt hóa, chiết xuất Aloe vera (lô hội), trà xanh, cúc La Mã và vitamin E giúp làm dịu vùng kín, hỗ trợ giảm viêm ngứa, đồng thời giữ cân bằng pH sinh lý. Kết cấu dạng bọt mềm mại, nhẹ nhàng làm sạch mà không gây khô rát, phù hợp sử dụng hàng ngày và đặc biệt an toàn trong giai đoạn nhạy cảm như đang bị viêm âm đạo.
Tổng kết
Viêm âm đạo là một trong những bệnh lý phụ khoa phổ biến mà bất kỳ người phụ nữ nào cũng có thể gặp phải ít nhất một lần trong đời. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng này không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản về lâu dài. Thông qua bài viết của Ladycare “Viêm Âm Đạo Gì? Nguyên Nhân Và Dấu Hiệu Nhận Biết” PhD Health Sciences đã giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm âm đạo cũng như nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết, từ đó nâng cao đời sống sức khỏe vùng kín, giúp chị em phái nữ khỏe mạnh hơn!